LENGTE CIRCUIT: 5.793 km
RONDERECORD: 1:21.046 R. Barrichello (2004)
POLE 2023: 1:20.294 Carlos Sainz jr.
SNELSTE RACERONDE 2023: 1:25.072 Oscar Piastri
TOP 3 RACE 2023: 1 Verstappen 2 Perez 3 Sainz jr.
Monza is de kathedraal van de Formule 1. Misschien wel van de gehele autosportwereld, daar bestaat wel wat discussie over, maar in elk geval van de Formule 1. Sinds 1950 heeft dit circuit slecht 1 keer moeten overslaan, in 1980, toen de baan dringend verbouwd moest worden. Van alle circuits komt alleen Monaco in de buurt, het prinsendom stond alleen begin jaren 50 een paar maal niet op de kalender. Maar Monza is vooral de kathedraal vanwege de vele gedenkwaardige momenten die er zijn geweest. Dat waren mooie momenten, verdrietige momenten, gruwelijke momenten en vreugdevolle momenten. Monza had, en heeft, ze allemaal. Monza was vaak het toneel waar de titel beslist werd. Dat is overigens wel een historisch feit nu. Want sinds we in september, oktober en november naar allerlei exotische locaties gaan is Monza tegenwoordig een race die min-of-meer in het midden van het seizoen ligt, waar het vroeger de laatste of de een-na-laatste was.
In 1979 werd er voor de laatste keer een wereldkampioen gevierd op Monza: Jody Scheckter won de race en het kampioenschap in een Ferrari. En het gebeurde vaker in de jaren daarvoor: Andretti in 78, Lauda in 75, Stewart in 73, Fittipaldi in 72 en het was ook in 1969 dat Stewart een telefoongesprek van een hotelreceptionist kon horen: “Si, Signor Stewart, campeone del mondo”. En in de jaren daarvoor gebeurde het ongetwijfeld vaker….
Waar Monza ook berucht om is is het typische Italiaanse drama. Dramatisch is wat twee Amerikanen overkwam: Mario Andretti en Phil Hill werden wereldkampioen (in 78 en 61 respectievelijk) maar moesten allebei treuren om het verlies van een teamgenoot en vriend (respectievelijk Ronnie Peterson en Graf Berghe von Trips). Dramatisch zijn de lotgevallen van Ferrari: volksfeesten als er gewonnen wordt, diepe droefenis en soms woede als er verloren wordt. Als de Ferrari’s uitvallen wordt het meteen druk bij de uitgang, terwijl er nog zoveel meer is te zien. Als Ferrari wint moeten de teams bliksemsnel alle rolluiken naar beneden doen omdat anders alles wat los en vast zit meegepikt wordt door de juichende menigte die en-passant bezit neemt van de baan. Een van die dramatische overwinningen die genoemd moet worden is die van 1988. Eén maand na de dood van Enzo Ferrari finishten de Ferrari’s van Berger en Alboreto 1 en 2, in een seizoen waarin het McLaren te-voor-en-te-na was. De emoties liepen hoog op….
Verder opvallende zaken? Monza is snelheid. Monza was zo snel dat: a, een groot deel van de baan permanent gesloten is, dat is namelijk een oval, en b, de rest van de baan op drie plekken is onderbroken door chicanes. Voordat die chicanes er kwamen had Monza vaak races die vergelijkbaar zijn met het verloop van de Indy 500 van de laatste jaren: slipstream duels. De mooiste daarvan waren de duels in 1969 en 1971. In 71 won Peter Gethin zijn enige Grand Prix met een gemiddelde snelheid die nog tot 2003 zou gelden als het hoogst behaalde gemiddelde in een Grand Prix ooit.
De race in 1969 heeft ook een fraaie anekdote: Ken Tyrrell had ontdekt dat de uitbetaling van prijzengeld afhing van de posities op een kwart van de race, op de helft, op drie kwart en uiteraard op de finish. Dus sprak hij met Jacky Stewart af dat hij elke keer met het pitboard 3 ronden zou aftellen. Blijkbaar kon Stewart daarmee uitstekend zijn strategie bepalen en kwam hij zowel bij een kwart, als op de helft als op driekwart van de race als eerste door en won hij ook nog de race en haalde voor Tyrrell dus de volle buit binnen. Als klap op de vuurpijl besliste hij toen ook het wereldkampioenschap in z’n voordeel…
Van de recente races denk ik nog wel eens terug aan 2008. De eerste overwinning van Sebastian Vettel en de enige tot nu toe voor Toro Rosso. Dat was een gekke en vooral natte middag…
Races kunnen saai zijn op Monza, ze kunnen opwindend zijn. Een ding kunnen we echter zeker van zijn: ze zijn altijd bloedsnel….
Op de website circuitsofthepast.nl vind je nog meer info over Monza. (en over nog veel meer oude circuits)