Soms speel je met een “wat als…” gedachte. Wat als die band wel werkte? Wat als Norris wel een goede start had? Wat als Mercedes nu eens wel een fatsoenlijke wagen weet te bouwen?
Zondagavond na de Grand Prix stond er nog een belangrijk toetje op tafel: de NASCAR finale met 4 kanshebbers voor de Cup: Byron, Blaney, Larson en Bell. Die 4 kanshebbers was geen toeval want de Cup regelementen zijn zo geschreven dat er altijd 4 kanshebbers overblijven in de laatste race met een gelijk aantal punten. Zo werken de Playoffs nu eenmaal. En weer kreeg ik een wat als gedachte: wat als de Formule 1 met Playoffs ging werken?

Playoffs
Voordat we die vraag kunnen beantwoorden moeten we eerst even kijken hoe NASCAR het playoffs concept hanteert. De Amerikaanse serie begon in 2004 eerst met de zogenaamde Chase for the Cup. Na 28 races gingen de 16 best geklasseerde coureurs vanaf 0 in de resterende 10 races bepalen wie er kampioen werd. De overige coureurs bleven wel meedoen voor de dagsuccessen maar ook al won je alle 10 de races, je kwam in het kampioenschap niet verder dan de 17^e positie.

Met die 16 rijders kon je mooie nieuws items maken. Voor het begin van de Chase reisden zij vaak het hele land af om de Chase te promoten. Het kampioenschap begon in feite nog een keer en de kans dat de beslissing voortijdig viel was een stuk kleiner geworden.

In 2014 vonden Brian France en Steve Phelps het tijd om de Chase op te schudden. Er moest meer nadruk gelegd worden op winnen. Het concept van 16 rijders die de laatste 10 races van het jaar gingen bepalen wie de Cup won bleef. Maar vanaf nu hing de kwalificatie niet meer geheel af van de stand in het kampioenschap: als je een race won was je automatisch gekwalificeerd. Won je niet, dan had je nog een kans zolang er geen 16 verschillende winnaars waren. De overige plekken werden dan opgevuld met de hoogst geklasseerde niet winnaars in de stand om het kampioenschap.

De Chase zelf zag er vanaf toen ook anders uit, zo anders dat het voortaan de Playoffs ging heten: na race 3, 6 en 9 van de Playoffs vielen er telkens 4 rijders af en zodoende hield je 4 kanshebbers over in de 10^e en laatste race: De finale van de NASCAR cup.

De regels om in de Playoffs te blijven waren hetzelfde als voor de kwalificatie ervan: race winnen of hoog in de stand om het kampioenschap staan.
Overigens konden alleen rijders die een heel seizoen deden zich kwalificeren voor de Playoffs.

Meerdere finales
Het leek een heel ingewikkeld concept en er werd ook met gefronste wenkbrauwen naar gekeken. Maar al gauw bleek het een gouden greep van France en Phelps. De Playoffs vormden in feite meerdere gespreksmomenten: iedere keer dat er weer een kwalificatiemoment voor de deur stond hadden de kranten weer wat te schrijven. En dat naast de grote races als de Daytona 500, Talladega en de Charlotte 600. En elke winnaar kreeg meteen het lintje van Playoffs qualifyer opgespeld.

En die finaleraces geven vaak hele spannende laatste rondes met af-en-toe de gekste inhaalpogingen. Weet u het nog: de playstation move van Ross Chastain langs de muur van Martinsville?
https://www.youtube.com/watch?v=5wFfBhn5ihQ

En de finale? Ja, dat was een echte finale, waarin tot dit jaar telkens de dagwinst werd behaald door de kampioen. Vaak verdacht ik de organisatie ervan de andere rijders zich afzijdig te laten houden zodat de kampioen de race kon winnen. Maar dat bleek zondag niet waar te zijn. Ross Chastain won de wedstrijd in Phoenix voor de Playoff rijders Blaney, Larson en Byron. Bell was eerder al uitgevallen. Door zijn 2^e plaats ging Ryan Blaney er met het kampioenschap vandoor. William Byron zal wel flink op z’n neus gekeken hebben: hij won dit jaar 6 races, waarvan 5 in het reguliere seizoen. Blaney won slechts 3 maal, maar 2 zeges scoorde hij tijdens de playoffs. Ook Larson scoorde vaker dan Blaney, maar niet op de juiste momenten.

Spiegelen aan de Formule 1
Ik hoor het de Formule 1 puriteinen al denken: “hij gaat toch niet over Playoffs in de Formule 1 filosoferen?”. Jawel, dat doet ‘ie dus wel.

Stel je het maar eens voor: na de zomerstop waren er nog 10 GP’s over. Voor die Playoffs konden zich dan 16 coureurs kwalificeren. Dat is bijna het hele veld maar vervolgens zouden dan telkens na 3 races 4 coureurs afvallen.
Oorspronkelijk telde het wereldkampioenschap 24 evenementen maar na het wegvallen van Imola en China waren dat er nog maar 22. De eerste 12 evenementen vormden dan de kwalificaties voor de Playoffs. Winst in sprintraces telde niet mee, de daarin behaalde punten uiteraard wel.

Het aantal coureurs die zich op basis van zeges kwalificeerden was mager met alleen Verstappen en Perez. Maar die 12^e race, de Grand Prix van België, was wel een nagelbijter. Niet voor de winst want Verstappen won met 2 vingers in de neus. Nee, de grote vraag was wie er als 16^e in de stand van kampioenschap uit de bus zou komen. Het gehele team van Alfa stond Lance Stroll aan te moedigen. Hij moest Yuki Tsunodo achter zich houden, want anders zou Zhou wel eens uit de Playoffs kunnen vallen. Stel dat de Japanner er langs kwam en dan ook nog de snelste ronde zou rijden? Stroll haalde het net, Alfa blij, Alpha boos want zij hadden geen kans meer op het kampioenschap. Magnussen en Sargeant lagen er ook uit en Ricciardo was als invaller voor de Vries sowieso uitgesloten van deelname aan de Playoffs.

Het Playoffs veld staat
In de zomerstop werden de 16 Playoffgangers uitgebreid belicht in de diverse programma’s. Ziggo’s Rob Kamphues kwam ondanks dat zijn werkgever helemaal geen uitzendrechten had tijd tekort om aan te geven dat deze 16 toch echt het summum waren van de autosport. Zij gingen elkaar van de apenrots proberen te gooien. NASCAR Playoffs verslaggever Rick Winkelman, die wél kon praten over zijn raceserie, mét beelden, zocht maar weer zijn plaatsje aan de bar van het Racecafé, luisterend naar een hoogdravend doch gekenmerkt door onwetendheid gesprek tussen een tandarts en een gevallen verslaggever.

Na de zomerstop liet Verstappen direct weten dat hij kandidaat kampioen was. De puntenteller stond weer op 0 en winnen in Nederland was de beste manier om direct kwalificatie af te dwingen. Vervolgens won hij ook in Italië terwijl dat eigenlijk niet nodig was.
Er werd met vrees gekeken naar de race in Singapore. Op een stratencircuit kan van alles gebeuren en een crash zou zomaar einde Playoffs kunnen betekenen. Verstappen had een a-typisch slecht weekend maar hij kon het hebben.

Sainz was het hele jaar wisselvallig geweest maar in Singapore was hij bij de les en met de winst wist hij zijn plekje in de Playoffs veilig te stellen. Lance Stroll had zijn plekje in de Playoffs al op zaterdag weggegooid door te crashen. Op zondag moest hij toekijken. Ocon viel uit maar zag tot zijn opluchting hoe Bottas ook de pijp aan Maarten moest geven en dat Zhou en Hulkenberg op kansloze positie finishten. Daarmee lagen Haas en Alfa ook uit de jacht naar het kampioenschap.

Teller weer op 0 en door naar het drieluik van Japan, Qatar en Austin. Verstappen liet er geen twijfel over bestaan: hij won alles en de rest mocht billenknijpen. De grootste afvaller was Alonso. Een serie slechte races betekende zijn Waterloo. Het bleek het grote geluk voor een andere Spaanstalige spreker want Perez redde het net. Een diskwalificatie voor Leclerc en Hamilton bleek geen grote gevolgen te hebben, beiden waren al veilig in de volgende ronde. Naast Alonso viel het doek ook voor Gasly, Ocon en de dit jaar verrassend goed rijdende Albon, waarmee Aston Martin, Alpine en Williams ook een kampioenschap op hun buik konden schrijven.

Door met de laatste 8 en het laatste drieluik voor de finale in Abu Dhabi. Aanval is de beste verdediging moet Verstappen gedacht hebben en met overwinningen in Mexico en Brazilië liet hij er geen twijfel over bestaan: hij gaat naar de finale.

Pre-finale
En dan komen we bij wat mogelijk de spannendste race van het jaar wordt, die van Las Vegas. Voor Verstappen staat er niets meer op het spel. Zijn plek is verzekerd en hij kan zich rustig gaan voorbereiden op Abu Dhabi. Maar achter de Nederlander is het spannend.

De positie van Piastri is het meest penibel. Met slechts 4 punten is hij 8^e en laatste en bovendien heeft hij 17 punten achterstand op Sainz, die de fel begeerde 4^e positie in handen heeft. Met die wetenschap is de conclusie niet anders dan dat de Australiër zal moeten winnen in Nevada. Sainz zit dan wel binnen de eerste 4 maar zijn positie is verre van veilig. Hij heeft 21 punten maar Leclerc (19) en Perez (18) staan dichtbij. Zelfs Russell is nog niet kansloos met 13 punten.

Norris staat met zijn 36 punten wel redelijk veilig. Een tweede plaats is genoeg en ook als hij Leclerc en Perez voorblijft moet het wel lukken. Hamilton zal wel over z’n schouder moeten kijken want een voorsprong van 6 punten op Leclerc is een smalle marge.

De Grand Prix van Las Vegas heeft dus alles in zich om een heuse pre-finale te worden. Het is een nieuw circuit, het is een avondrace onder voor Las Vegas begrippen koude omstandigheden en iedereen, behalve Verstappen, en misschien Norris, staat onder grote druk. Fouten maken is verboden want dan kan je de finale wel vergeten. Mercedes zal gezien het echec in Brazilië vooral de lange Strip vrezen. Het laatste stratencircuit, Singapore, was Red Bull slecht gezind dus wellicht is dat een opening voor McLaren en Ferrari. En daarmee zou Piastri zomaar vanuit kansloze positie terug kunnen komen.

En dan zou de Grand Prix van Las Vegas zomaar van verguisde gimmick een klassieker kunnen worden waar nog jaren over nagesproken wordt.

Dus ja , wat als….